Naar huis rijdende vanaf het afscheid van de moeder van een lieve vriendin voel ik mij triest. Eigenlijk heb ik opeens de enorme behoefte om even bij mijn moeder langs te gaan. Dat wordt dus een bezoekje aan het graf van mijn ouders. Hoewel ik echt wel vrede heb met het overlijden van mijn moeder, nu precies een jaar geleden, zijn er soms opeens van die momenten van gemis die je overvallen. Nu is zo’n moment. Dan besef ik mij terdege dat afscheid nemen wel bestaat. Het liedje wat veel op begrafenissen te horen is “Afscheid nemen bestaat niet” klopt naar mijn idee niet.
Tijdens de afscheidsdienst vandaag komen de beelden van het afscheid van mijn moeder, onze moeder en oma weer in flarden langs. Mijn grote oudste zoon die drager is en een verhaal vol humor weet te vertellen tijdens de dienst. Mijn toffe jongste zoon die verdrietig is en dat vooral weet te verbergen. Mijn vrienden en vriendinnen die er allemaal zijn. Vriendinnen van mijn moeder, intens verdrietig, wat valt er veel om hen heen weg. Mijn verhaal wat ik “gewoon” kan houden ten overstaan van een kerk vol. De dominee die ongeduldig tijdens mijn verhaal op zijn horloge keek omdat ik maar niet ophield met praten… ik zag het heus wel hoor. Mijn nichtje haar dochter die intens verdrietig was en mij toevertrouwde, toen we achter de kist aan liepen naar het graf, “nu heb ik helemaal geen “oma” meer… wil jij dan mijn “oma” zijn?” Mijn besef dat ik nu eigenlijk samen met mijn zus bijna de oudste generatie van onze familie ben. Terwijl ik naar de muziek luister van de dienst vandaag, schieten al deze gedachtes aan mij voorbij. Vrolijke, soms een zelfs grappige muziek. Ook dat doet mij denken aan de diverse afscheidsdiensten die ik inmiddels heb samen gesteld. Muziek is zo’n prachtige manier om herinneringen op te halen of te delen. Teksten zeggen zoveel. Elke keer weer verbaas is mij over de troostende werking van muziek en tekst, omdat je zonder zelf te spreken genoeg kunt zeggen.
Vandaag had ik niet verwacht dat ik weer zo terug getrokken zou worden in dat gevoel van een jaar geleden. Maar het kwam, het was er, ik ben er ingedoken en de toegestoken hand van de ene vriendin naast mij en de schouderklop, die zei ik begrijp je, van de andere vriendin, waren op dat moment zo heerlijk. De behoefte te voelen even op het graf van mijn ouders te gaan staan en er gewoon maar even in stilte te zijn. Ja het is goed. Maar mens wat is afscheid nemen, definitief afscheid nemen, toch heftig. Hoe je het ook doet, hoe je het ook voelt. Op welke manier je het doet, het is altijd goed. Maar…… Afscheid nemen bestaat echt wel!